Znaczenie centrum w szachach jest ogromne. Już wiesz, ze ten kto kontroluje centrum, posiada najlepszą możliwość prowadzenia gry. Bierki z centrum mogą szybciej - w mniejszej ilości posunięć - dostać się w dowolne miejsce na szachownicy.
Dlatego od początku partii należy:
- tak rozwijać figur by od pierwszych ruchów walczyły o centrum,
- pionkami kontrolować lub uderzać w centrum.
Istnieje pojęcie zaawansowanego centrum do którego należą też pola: c3, c4, c5, c6 i f6, f5, f4 f3
Zablokowane centrum – kiedy łańcuch pionów jest pozbawiony możliwości ruchu: pionki nie mogą posuwać się do przodu oraz wymieniać z pionkami na sąsiednich liniach. Centrum zablokowane jest jednocześnie centrum zamkniętym - czyli takim w którym brak otwartych lub półotwartych linii.
W OPRACOWANIU...
Atak, to sposób gry, który jest niezbędny do uzyskania korzyści.
Atak jest dwóch rodzajów: taktyczny i strategiczny. Taktyczny atak to bezpośredni atak na bierki przeciwnika lub stworzenie natychmiastowych gróźb, np. mata.
Obiektem ataku może być: skrzydło, centrum, słaby punkt, słaby obiekt, król.
W lekcji S 23 poznałeś sytuacje, kiedy należy rozpocząć atak.
Teraz zobaczysz kilka przykładów, w których pojawiło się ograniczenie: pionki w centrum się zablokowały. Partie: Karpow - Unciker, 1974
Kotow - Sabo, 1953
Piket - Nunn, Holandia 1990 : 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 czarne chwilowo oddają centrum, dzięki temu mogą się szybciej rozwinąć, aby z większą energią zaatakować środek planszy; 4.e4 d6 5.h3 0-0 6.Ge3 e5 odważne, bo naraża czarne na zamknięcie pozycji; 7.d5 białe zamknęły centrum, skutkiem czego czarnym brakuje miejsca na manewry. Ich główna kontr szansa to wspomniany ruch pionkiem na f5; 7.... Sbd7 8.Sf3 Sc5 9.Sd2 a5 10.g4 białe chcąc wykorzystać słabą manewrowość przeciwnika na królewskim skrzydle grają pionkami celem rozbicia ich roszady; 10.... Se8 charakterystyczne wprowadzenie do f7-f5; 11.Hc2 (diagram); 11.... f5! czarne nieco odkrywają pozycję w zamian uzyskując przestrzeń i swobodę działania. Dodatkowa korzyść to potencjalne f5-f4, co z kolei zamknęłoby pozycję białym... Na 11.... Gf6 mogło nastąpić 12.Sf3 Sg7 13.0-0-0 z przewagą białych; 12.gf gf 13.Wg1 f4 i teraz to białym brak życiowej przestrzeni.
A. Rubinstein -A. Nimzowitsch, Berlin 1928 : 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Hc2 d6 5.e3 c5 6.Gd3 Sc6 7.Sge2 e5 8.d5 (zamknięcie centrum) G:c3+ 9.H:c3 Se7 10.Hc2 0-0 11.0-0 Sg6 (d. lewy) oddajmy głos najwybitniejszemu szachiście polskiemu, Akibie Rubinsteinowi : Przy zamkniętym, ruchem d4-d5 - centrum, główna kontrszansa czarnych jak wiadomo jest związana z f7-f5. Zamiast zastosowanego planu, należało przygotować ruch Sf6-e8, aby później zagrać f7-f5. Możliwość zamknięcia centrum jest także typowe dla obrony francuskiej, gdzie może do tego dojść wcześniej. Popatrzmy : 1.e4 e6 2.d4 d5 3.e5 białe starają się na dłużej wejść pionkowym klinem w serce szachownicy. Czarne mają jednak wspaniałą odpowiedź : 3.... c5! (d. prawy)właśnie tak ! Pionkowe łańcuchy atakujemy likwidując ich tylne ogniwo - podstawę - w tym wypadku pionka d4; 4.c3 białe próbują utrzymać pionka d4, reakcją czarnych powinno być stopniowe zwiększanie nacisku na sporne pole poprzez Sc6, Hb6 i skoczkiem z g8 przez e7 na f5. Dzięki temu w końcu zbijemy bądź zneutralizujemy pionka d4 co osłabi jego wysuniętego kolegę z e5. Następnie likwidujemy i tego ostatniego ruchem f7-f6. W ten sposób to czarne ostatecznie opanowują centrum i z tą przewagą przechodzą do fazy środkowej partii. Żródła: Chabiniec Ivan, Trzecia kategoria za 10 dni, Ternopile, 2019 Kiewro Tomasz, Szachowa edukacja, Orneta, 2015