Partię szachową dzielimy umownie na 3 etapy gry: debiut (początek partii), grę środkową (różne ataki i wymiany) oraz końcówkę (gdy na szachownicy pozostało mało bierek).
Co należy robić w debiucie?
- walczyć pionami o centrum szachownicy (pola e4, e5, d4, d5);
- wyprowadzić wszystkie lekkie figury (skoczki i gońce);
- zrobić roszadę, żeby zabezpieczyć króla;
Czego nie należy robić w DEBIUCIE?
- nie wychodzimy przedwcześnie ciężkimi figurami (wieżami, a szczególnie hetmanem!)
- nie ruszamy się ciągle jedną figurą,
Uwaga! Zawsze zwracamy uwagę na ruchy przeciwnika! Sprawdzamy, co może nam zbić!
Partia przykładowa
Poniżej, krótka partia, w której przedstawiam jak szybko można dać mata. Gra białymi opiera się na dość prostej idei - najsłabszym punktem w obozie czarnych po posunięciach jest punkt "f7", który bardzo łatwo zaatakować gońcem z "c4" i hetmanem z "f3" lub "h5". Jeżeli przeciwnik nie zauważy, hetman współpracując z gońcem bije na "h7" i daje mata.
Mat szewski [C20] - Zapis pełny
 |
1.e2-e4 e7-e5 |
 |
2.Gf1-c4 Sb8-c6 |
 |
3.Hd1-h5? Sg8-f6?? |
 |
4.Hh5:f7X |
Jak czytać zapis szachowy?
Oto stosowane w szachowym zapisie symbole poszczególnych figur:
K - król
H - hetman
W - wieża
G - goniec
S - skoczek
pionek nie posiada symbolu.
Co oznacza: 1.e2-e4 e7-e5 ?
1. - to numer ruchu
e2-e4 - posunięcie białych: zapisane jest pole, z którego zaczynają ruch białe "e2", a na końcu pole, na które staje bierka "e4"; nie ma symbolu figury, więc ruch dotyczy pionka.
e7-e5 - posunięcie czarnych: zapisane jest pole, z którego zaczynają ruch czarne "e7", a na końcu pole, na które staje bierka "e5"; nie ma symbolu figury, więc ruch dotyczy pionka.
Co oznacza: 2. Gf1-c4 Sb8-c6 ?
To drugi ruch.
Gf1-c4 - biały goniec rusza z pola "f1" na "c4",
Sb8-c6 - czarny skoczek rusza z pola "b8" na "c6",
Co oznacza: 4. Hh5:f7X ?
Czwarty ruch.
Hetman rusza z pola "h5", ":" oznacza bicie na polu "f7", "X" - mat.
Zapis partii pozwala na jej późniejsze odtworzenie!
"Mat szewski" nie jest jednak dobrym rozpoczęciem dla białych, gdyż przy dobrej grze przeciwnika białe nie mogą liczyć na przewagę, a bardzo często uzyskują gorszą pozycję. Wczesny ruch hetmanem nie jest zgodny z zasadami gry w debiucie!
Kolejna przykładowa partia
Mat szewski [C20] - zapis uproszczony
Wskazuj poniżej poszczególne ruchy (np. kliknij na e4), a zobaczysz je na diagramie obok!
| Czarne zagrały pionkiem i zaatakowały dwie cenne bierki białych. Czy białe mogą się obronić? |
Białe, mimo ze wygrały, grały wbrew podanym w tej lekcji zasadom (nie wolno przedwcześnie wychodzić hetmanem, bo ten może stać się obiektem do ataku). W powyższej partii białe wygrały, bo czarne nie umiały się bronić...
W zapisie skróconym podajemy tylko pole docelowe, na którym ma stanąć bierka.
Uwaga! W niektórych systemach komputerowych:
- bicie zamiast ":" dwukropkiem oznacza się "x" małym iksem,
- mat zamiast "X" dużym iksem oznacza się "#" kratką.
We wszystkich zadaniach na posunięciu są białe. Daj mata w 1 posunięciu.
Zadanie 1 |
Zadanie 2 |
Zadanie 3 |
Zadanie 4 |
Zadanie 5 |
Zadanie 6 |
Zadania - odpowiedzi: 1. S b5-d6 X 2. S e5-f7 X 3. S g4-h6 X 4. g2-g4 X 5. G e2-h5 X 6. G g2-h3 X