Król na ostatniej linii może być w niebezpieczeństwie, kiedy nie może wejść na pola na przedostatniej linii. A to może zdarzyć się nawet bez udziału przeciwnika. Wówczas możemy zamatować go atakując wzdłuż bandy. Taki brak możliwości ucieczki z ostatniej linii określa się jako osłabioną ostatnią linię.
Matowanie wieżą
Jak najszybciej dać mata królem i wieżą?
1. W pierwszym etapie staramy tak umieścić wieżę, aby ograniczała maksymalnie przestrzeń dostępną dla króla przeciwnika.
2. W drugim etapie staramy się zepchnąć króla na bandę, ale samotna wieża tego nie zrobi. Do pomocy potrzebny jest jej król. Tu stosujemy dwie metody: odcinania kolejnej linii lub w wspólnego ograniczania przestrzeni przez króla i wieżę.
3. Kiedy król jest na ostatniej linii, spychamy go do narożnika i tam matujemy.
Kiedy zdarzy Ci się grać samotnym królem zrób wszystko, żeby nie zejść na bandę!
Metoda spychania na bandę: ograniczenie
 | Spójrz na diagram. Zadaniem białych jest zamatowanie czarnego króla wieżą. Jak to zrobić najszybciej? |
 | Pierwszym celem jest maksymalne ograniczenie przestrzeni, po której może poruszać się czarny król.
1. W a6! - ruch ten zapobiega przekroczeniu przez króla szóstego rzędu. I jesteśmy już bliżej do kolejnego celu: zepchnięcia króla na bandę, np. ósmą linię. |
 | Obrona czarnego króla polega na podejściu do wieży i zagrożeniu jej zbiciem. W tym czasie kiedy czarny król będzie zmierzał do wieży, biały król będzie zmierzał jej na pomoc.
1. ... K c7 - czarny król zmierza do białej wieży, 2. K e4 - biały król zmierza na pomoc białej wieży, ... K b7 - czarny król zagroził zbiciem wieży. |
 | 3. W h6 - wieża wykorzystuje swoją dalekosiężność i ucieka od czarnego króla. Ucieka jak najdalej, aby czarny król stracił dużo czasu na ponowne zaatakowanie wieży |
 |
3. ... K c7 - czarnemu królowi nie pozostało nic innego, jak podążać za wieżą, 4. K d5 - a biały król tymczasem zbliża się do linii szóstej i zaczyna blokować ją tak, aby czary król nie mógł jej przekroczyć.
Uwaga! Jeżeli czarny król stanie na przeciwko białego króla (zajmie opozycję): 3. ... K d7 - natychmiast wykorzystujemy sytuację i gramy wieżą 4. W h7 ! dzięki czemu zepchniemy króla z kolejnej linii, bo biały król zablokował wszystkie pola ucieczki w kierunku środka szachownicy. |
 |
4. ... K b7 - czarny król próbuje uciekać tak, aby nie stanąć na przeciwko białego króla, który podąża za nim: 5. Kc5
5. ... K a7 - czarny król dotarł do bandy, a po 6. Kb5 nie ma już wyjścia i musi stanąć w opozycji do białego króla lub zejść na sąsiednią linię, która jest już linią bandową. |
 | 6. ... K b7 - czarny król wybrał opozycję zatem białe grają 7. W h7! |
Matowanie w narożniku
 |
Kiedy czarny król jest na bandzie, zadaniem białych jest zagonienie go do narożnika.
Popatrzmy: 7. … K b8 8. K c6 K c8 9. W d7 – zobacz, że znów ograniczyliśmy możliwości poruszania się czarnego króla. Ma on teraz tylko trzy pola, po których może się poruszać. 9 ... K b8 10. W c7 - znów ograniczyliśmy możliwości poruszania się czarnego króla na ostatniej linii. Ma on teraz tylko dwa pola, po których może się poruszać. Uważaj, nie możesz go dalej ograniczać, bo np. po zagraniu: 10... W a8 nie wolno zagrać 11 W b7 bo będzie pat, czyli tylko remis... |
 |
11. K b5 K b8 12. K b6 W a8 i teraz w tej pozycji możemy dać mata!
13. W c8# Zauważ, że w posunięciach 11 – 13 biały król wykonał manewr trójkąta, aby zająć taką pozycję wobec czarnego króla i dać mata. |
Poniżej klika przykładów na ruchomych diagramach.
Zwróć uwagę jak król z wieżą ograniczają króla przeciwnika.
Klikaj poniżej na tekst zapisu lub strzałki pod diagramem, a ruchy zobaczysz na szachownicy.
 | Zauważ,że w tej metodzie biała wieża nie musi uciekać już przed czarnym królem, gdyż jest broniona przez swojego króla.
Kiedy król białych broni białej wieży, ta może stopniowo przesuwać się i odcinać czarnemu królowi zarówno linię pionową, jak i poziomą. |
Ustaw na szachownicy króla oraz króla i wieżę w przeciwnym kolorze. Ćwicz ograniczanie, spychanie na bandę, spychanie do narożnika i matowanie.