Temat P 25. Końcówki pionkowe: wolne pionki

Wrocław
Polska

+48 604 514 545
szachmat.edu.pl

W czasie rozgrywania partii, gdy na szachownicy wymieniono już wiele bierek, wzrasta znaczenie pionków. Zdobycie jednego piona, często niezauważalne przy dużej liczbie bierek, daje dużą przewagę w końcowej fazie partii, np. kiedy zostaną tylko pionki lub tylko jeden pionek. Przewaga jednego pionka może zadecydować o wyniku partii, dzięki możliwości przemiany (promocji), którą poznałeś już w lekcji P 10
Kiedy już nie ma żadnego piona przeciwnika, który by zablokował naszego pionka lub kontrolował pola na sąsiednich kolumnach do kolumny, po której porusza się nasz pionek, to takiego piona nazywamy wolnym pionkiem. To bardzo groźny pionek, bo do jego zatrzymania musimy użyć figury.
 

Biały pionek na b5 jest silnym pionkiem. Dlaczego? Ponieważ robi groźbę marszu do przodu i promocji na figurę. Ten pionek nie może być zatrzymany przez inne pionki i musi być pilnowany przez figurę. W tym przykładzie musi być pilnowany przez króla. Ten pionek jest też wolnym pionkiem.

Czarne nie mają silnych pionków. Każdy z nich na swojej drodze ma pionka białych. Czarny pionek na c5 jest pionkiem zablokowanym, pionek na d6, kiedy się ruszy może być zbity przez pionka białych, a pionek na e7 musi też być broniony przez czarnego króla.



Dojście wolnego piona do pola przemiany, możemy uniemożliwić poprzez:
- zbicie wolnego pionka,
- postawienie figury na jego drodze - takie posunięcie nazywa się zablokowaniem wolnego pionka.

Kiedy na szachownicy zostaną króle i jeden wolny pionek, to o sukcesie w partii decyduje ustawienie króli i usytuowanie takiego pionka. Lepiej ustawionemu niż u przeciwnika pionkowi lub królowi zawdzięcza się końcowy sukces w partii.
W pozycji uwidocznionej na diagramie obok na posunięciu są białe i z łatwością wygrają tę partię. Oto przebieg gry:

1. g6 Kd6
2. g7 Ke7
3. g8H
Czarny król nie zdążył zatrzymać białego pionka. Teraz mając hetmana białe łatwo wygrają partię.
Jak szybko ocenić usytuowanie króli i pionka i możliwość złapania piona przez króla poznasz podczas lekcji S 02


Uwaga! Bardzo często plan gry będzie zmierzał do wyrobienia wolnego pionka i doprowadzenia go do linii przemiany.
ZADANIA do domu
Ustaw pozycję, jak na poniższych diagramach. Sprawdź kto jest na posunięciu. Wskaż najlepsze posunięcie.
Zadanie 1
Zadanie 2
Zadanie 3
Zadanie 4
Zadanie 5
Zadanie 6

Zadania - odpowiedzi: 1. He8X 2. ... f1W 3. Kb4 4. Kb2 5. ... efH+ 6. ... b5+